Nationale Raad Zwemveiligheid Heel Nederland zwemveilig

Praktijkvoorbeeld: Leren zwemmen voor kinderen met een beperking (1)

“Zelfredzaam zijn in water, dat is ons doel”

Een verstandelijke of fysieke beperking kan een extra drempel zijn bij het leren zwemmen. Stichting ZwemGym in Rotterdam geeft lessen zelfredzaamheid in water aan kinderen die niet mee kunnen in het reguliere zwemonderwijs. Het geheim: kleine groepen, aangepaste doelstellingen en veel plezier. “Wat zou het leuk zijn als we deze kinderen na afloop een echt zwemcertificaat kunnen geven.”

MEE, een stichting die mensen met een beperking op allerlei vlakken ondersteunt, benaderde in 2011 zwemverenigingen in Rotterdam omdat er geld beschikbaar was voor een pilot ‘zwemlessen voor kinderen met een beperking’. Frank Fellinger, docent en examinator zwemopleidingen, ging met het plan aan de slag. Met succes, vertelt Frank. “Toen de pilot stopte hebben we Stichting ZwemGym opgericht en zijn doorgegaan.”

Stichting MEE is nog steeds betrokken. Zij is het filter tussen de aanmeldingen en ZwemGym. “Zij komen achter de voordeur bij gezinnen en kennen de kinderen. MEE doet de intakegesprekken. Zo krijgen we alleen kinderen die deze lessen echt nodig hebben, die door een beperking niet kunnen meedoen in een reguliere zwemles.”

Spanningsboog benutten
In welk opzicht is de aanpak van Stichting ZwemGym anders dan in ‘gewone’ zwemlessen? “We werken in heel kleine groepjes met niet meer dan vijf kinderen per instructeur. Daarnaast heeft elk kind een persoonlijke begeleider, meestal een ouder. De instructeur doet oefeningen met ieder kind, één op één. Daarbij staan de mogelijkheden van het kind centraal, bijvoorbeeld hoe lang het geconcentreerd kan zijn. De persoonlijke begeleider is daarin heel belangrijk. Die kent het kind goed en zo kan de spanningsboog optimaal worden benut. Daarna mag het kind – in het bijzijn van de begeleider – even spelen zodat het zich kan ontspannen. De instructeur richt zich dan op een ander kind.”

Ondersteuning Stichting Mee
De kinderen kunnen onderling enorm verschillen. Autisme, adhd, een motorische stoornis of lichamelijke beperking, elk kind heeft een andere aanpak nodig. Eerste stap is kijken hoe ‘leerbaar’ een kind is, vertelt Frank. “Hoe lang het duurt voordat het op aanwijzingen oefeningen kan uitvoeren. We krijgen heel veel ondersteuning van de sportconsulenten van Stichting MEE, zoals agogen, zwemonderwijzers en bewegingsdeskundigen. Die zijn heel creatief en denken mee: wat kan werken bij welk kind. Een jongen die was geboren met onvolgroeide armen en benen heeft zo toch zijn zwemdiploma A kunnen halen!”

Officieel certificaat
Er zwemmen iedere week zo’n 100 kinderen in de zwemuren van ZwemGym. Een aantal gaat voor het A-diploma, of als dat niet lukt, Zwemcertificaat A. Maar veel kinderen zullen dat nooit halen. Dankzij de zwemuren van ZwemGym zijn deze kinderen tóch waterveilig. Frank: “Soms is het strakke programma van afzwemmen te veel voor een kind. Of kan het door een motorische beperking nooit een zwemslag onder de knie krijgen. Maar ze kunnen zichzelf prima redden en komen wel vooruit in het water. Dan is het heel jammer dat voor deze kinderen ook Zwemcertificaat A niet haalbaar is. Dat ze hun harde werken nooit bekroond zullen zien met een diploma of ander officieel certificaat. Het zou mooi zijn als de NRZ dat zou oppakken. We kunnen zelf iets maken, maar dat geeft toch minder erkenning dan een officieel papiertje.”

Geen subsidie
De kinderen zwemmen verspreid over vier zwemuren in groepen van 25 kinderen, verdeeld over groepjes van vijf. Dat zijn betrekkelijk rustige uurtjes in het zwembad. “Zwemmen in betrekkelijk kleine groepen maakt deze doelgroep niet interessant voor de meeste aanbieders van zwemlessen. We proberen de kosten laag te houden door op uren te zwemmen die onaantrekkelijk zijn voor anderen, zoals van half zes tot kwart over zes ‘s avonds. De ouders betalen zelf de zwemlessen, we krijgen geen subsidie. Daarom is de btw-verhoging van 6 naar 9%, die ingaat op 1 januari, extra zuur. We zullen dit moeten doorberekenen aan de ouders.”

Dit bericht is tot stand gekomen vanuit het kennisproject NL Zwemveilig.

Recente berichten

Meer Nieuws