“Als surfer ben je niet anders gewend dan kennis opdoen over waar je bent en hoe de zee daar werkt. Je maakt continu kleine risico analyses en bent bewust bezig met de omgeving waarin je plezier aan het maken bent. Het viel ons op dat veel kinderen geen idee hebben wat de risico’s zijn en waar ze naar moeten kijken. Je leert dat bijvoorbeeld niet op zwemles. Dus wij dachten: hoe kunnen we kinderen op een leuke manier bewust maken van hun omgeving? Voor als het misgaat, maar liever nog om gevaar te voorkomen. De kennis is er al, maar hoe gaan we kinderen bereiken? Toen hebben we ABZee opgericht. Een stichting die op een actieve en ervarende wijze, informeert over veiligheid op het strand en in de zee, waarbij we kinderen willen stimuleren te blijven zwemmen/te (water)sporten en tegelijkertijd onbekwame zwemmers willen detecteren.”

Als surfinstructeur merkte Joeri Fredriks (en collega’s) dat veel kinderen en hun ouders de risico’s van het zwemmen in zee niet kennen én dat veel mensen zich niet genoeg lijken te beseffen dat zwemmen in zee heel wat anders is dan zwemmen in een zwembad. De zee brengt namelijk specifieke risico’s met zich mee. Risico’s die je lastig kunt laten zien of ervaren in een zwembad.. “ Logisch dat kinderen dit niet leren bij zwemles, maar zwemmen en spelen in zee is juist hartstikke leuk, áls je weet hoe je het veilig houdt. Met ABZee proberen we voor kinderen dan ook een brug te slaan tussen die bak met water met 4 kanten waarin ze hebben leren zwemmen, naar een bak met water met maar 1 kant die aan allerlei soorten verandering onderhevig is.”

De interactieve en ervaringsgerichte workshops van ABZee zijn er op gericht om iedereen veilig en met plezier in zee te leren zwemmen. De workshops draaien om preventie en veiligheid, waarbij er zes verschillende onderwerpen aan bod (kunnen) komen, zoals ‘Waar kun je veilig zwemmen en waar niet? Wat moet je doen als jij of een ander in nood bent? Welke (gevaarlijke) dieren vind je in de zee?’ Er is aandacht voor zowel theorie als praktijk. Na het theorie gedeelte met interactieve video’s en groepsopdrachten (1 uur) volgt er altijd 1,5 uur praktijk, waarin de deelnemers de geleerde theorie gaan ervaren. Ze gaan dan met een zwemboeitje of bodyboard de zee in. Naast losse workshops is het ook mogelijk om een lesprogramma te volgen van 4 weken met 1 workshop per week.

De voorwaarden om kinderen te laten meedoen, ze moeten 7 jaar zijn en hun B-diploma hebben, zijn een bewuste keuze. “Vanaf 7 jaar zijn kinderen wat sterker en vooral cognitief beter in staat om bepaalde dingen te begrijpen en verbanden te leggen. We hebben ook een aantal kinderen van 6 mee laten draaien, maar we merkten dat je dan toch vooral met die jongste bezig bent omdat ze vaak nog niet sterk genoeg zijn of dingen niet goed begrijpen. Dan moeten we de groepen kleiner maken en dat is qua kosten en aantal begeleiders minder goed haalbaar.”

Tijdens de workshops kijken ze ook naar de zwemvaardigheid van de deelnemers. Ze zien daar veel verschil in terwijl kinderen dan wel hetzelfde diploma hebben. “Als twee kinderen zeggen dat ze hun C-diploma hebben dan kan er alsnog veel verschil zitten in hun zwemvaardigheid. Waar het ene kind netjes met zijn hoofd boven water zwemt en goed vooruit komt, houdt het andere kind met moeite zijn hoofd boven water. Als het tweede gebeurt dan bespreken we dit altijd met het kind en de ouders en proberen we ze te stimuleren om meer te gaan oefenen met zwemmen. We willen uiteraard dat ieder kind een leuke én veilige tijd kan hebben in zee.”

Organisatie
Qua organisatie is het doel om ieder jaar een stukje te groeien en meer kinderen te bereiken. Dit lukt ieder jaar met kleine stapjes, maar structurele financiering hebben ze (helaas) nog niet. Hierdoor is het nog steeds lastig om soms genoeg tijd vrij te maken om ABZee op de kaart te zetten en te houden. “Al het geld gaat eigenlijk naar materiaal en begeleiders en soms is er nog wat over voor promotie.” Zelf verdient Joeri niks aan ABZee. “Het gaat mij echt om het doel, niet om de verdienste. Alleen is het nu wel zo dat het steeds lastiger wordt om (genoeg) tijd in ABZee te blijven steken. We hebben in de loop van de jaren wel hier en daar wat subsidies en hulp kunnen krijgen, maar daar hebben we zelf ook flink in moeten investeren. Plus dat zo’n subsidie maar tijdelijk is. Structurele ondersteuning zou natuurlijk absoluut welkom zijn. Alleen dat is heel lastig voor elkaar te krijgen.” ABZee probeert zowel via basisscholen als zwemscholen de kinderen en ouders te bereiken, maar tot nu toe moeten ouders zich nog altijd particulier aanmelden voor de workshops. “Scholen willen best en zijn enthousiast over ons doel en de manier waarop ABZee dat probeert te bereiken. We stoeien echter al jaren met het feit dat scholen weinig financiën hebben voor dit soort initiatieven. De scholen wijzen naar de gemeente en de gemeente wijst weer naar de scholen. Daarnaast organiseert iedere school zaken op een andere manier, dus het is bij iedere school weer opnieuw uitvinden wat de beste weg is. Het beste werkt het als een ouder of ouderraad dit onderwerp oppakt en zich er hard voor maakt en andere ouders enthousiast maakt.”

Langzaam groeit de vraag
Het lijkt er op dat ABZee en hun doel langzaam bekender worden. “Dit jaar werden we een paar keer benaderd door andere partijen. Onder andere een zwemschool en een surfschool die soortgelijke programma’s willen opzetten als promotie. En binnenkort heb ik een gesprek met iemand van Texel die ook heel enthousiast was. Je ziet dat er dan wel vraag naar is en dat mensen niet alleen maar willen afnemen, maar écht achter het doel staan en zich daar voor in willen zetten. Dat is natuurlijk hartstikke mooi en goed. Het zou fantastisch zijn als alle kinderen in Nederland de kans krijgt om te leren hoe je veilig en met plezier kunt spelen in zee.”

Programma 2019
ABZee biedt vanaf juni 2019 weer workshops en lesprogramma’s aan op het strand van Scheveningen. Ze doen dit in twee vormen: ‘Kids’ of ‘Ouders & Kids’. De workshops zijn op woensdag en zaterdag. Ze zijn ook bezig met het ontwikkelen van een workshop voor alleen volwassenen. Zo kunnen kinderen én volwassenen voor en tijdens de zomervakantie hun zee-zwemvaardigheid updaten. Zie de website voor meer informatie en data.

Dit bericht is tot stand gekomen vanuit het kennisproject NL Zwemveilig.