Nationale Raad Zwemveiligheid Heel Nederland zwemveilig

Praktijkvoorbeeld: Op Speciaal Onderwijsschool De Linde in Deventer stoppen zwemlessen pas wanneer het diploma C is behaald

In het najaar van 2020 organiseerden we een win-actie voor kinderen met een beperking of ontwikkelingsprobleem. Eén van de inzendingen was afkomstig van Anita Bergsma van Speciaal Onderwijsschool De Linde in Deventer. Anita werkt bij De Linde in de functie van leerkracht speciaal onderwijs en autisme specialist. In dit praktijkvoorbeeld legt Anita uit hoe ze leerlingen stimuleren om meer te bewegen en op welke manier deze school voor speciaal onderwijs, wekelijks zwemlessen organiseert.

Wekelijks zwemmen in het Borgelerbad
In het Borgelerbad worden wekelijks zwemlessen gegeven aan leerlingen van De Linde. Ongeveer 30 kinderen van de onderbouw nemen deel aan het zwemprogramma, waarbij het doel het zwemvaardig worden van de leerling is. Voor de ene leerling zal dit watergewenning zijn, voor de andere het behalen van diploma A, B en/of C. Ook voor de bovenbouw worden er zwemlessen georganiseerd maar deze groep is wat kleiner omdat een aantal kinderen het zwemdiploma C dan al gehaald heeft.

De zwemlessen worden gegeven door drie zwemonderwijzers. De zwemonderwijzers geven vanuit het water les aan de verschillende niveaugroepen en sturen de vrijwilligers aan. Ook assistenten en stagiaires zwemmen mee. De leerkrachten zelf zwemmen niet mee, omdat zij eindverantwoordelijk zijn. Zij helpen als een leerling bijvoorbeeld naar het toilet moet en kunnen ingrijpen als het nodig is.

Elke leerling mag meedoen tot dat hij/zij diploma C heeft behaald. Veel kinderen kunnen niet via de reguliere zwemlessen een zwemdiploma halen. Als ze het C-diploma hebben, mogen ze niet meer mee naar zwemles, op school krijgen de kinderen dan een alternatief programma aangeboden. Er zijn ook kinderen die vanwege hun beperking geen zwemdiploma C kunnen halen. Sommige kinderen halen alleen het A-diploma. Als een kind geen zwemdiploma kan halen, mogen ze nog wel meedoen. Het is dan niet echt zwemmen, maar meer bewegen in water. Dit is ook heel waardevol omdat sommige kinderen motorisch ook geen andere sport kunnen beoefenen.

De begeleiding en inzet van vrijwilligers
Om de veiligheid te waarborgen is extra begeleiding noodzakelijk. Vrijwel alle kinderen hebben in het zwembad 1-op-1 begeleiding nodig. Een aantal kinderen is – nadat ze watervrij zijn – redelijk zelfstandig en krijgt in het diepe bad les in een groepje.

Voor het wekelijks zwemmen is de inzet van vrijwilligers onmisbaar. Al jarenlang is er een samenwerking met een groep vrijwilligers. De vrijwilligers, voornamelijk oudere dames, vallen onder verantwoordelijkheid van het zwembad. Het zwembad zorgt dat vrijwilligers wekelijks helpen bij de zwemlessen. Voor deze groep is het ook een sociale aangelegenheid, waarbij gezellig onder het genot van een kopje koffie wordt bijgepraat. Met hulp van veel vrijwilligers, assistenten, stagiaires, leerkrachten en zwembadpersoneel kunnen de leerlingen van Speciaal Onderwijsschool De Linde leren zwemmen.

De financiering van dit initiatief
Het zwemmen wordt bekostigd vanuit de gemeente. Veel van de kinderen kunnen moeilijk met reguliere zwemlessen meedoen. Bij Speciaal Onderwijsschool De Linde zijn ze daarom blij dat de gemeente Deventer hier budget voor vrijmaakt.

De gemeente draagt niet alleen bij aan de financiering van het zwemmen, maar ook het vervoer is geregeld. De kinderen uit de onderbouw gaan met de bus naar het zwembad. De bovenbouw gaat – met uitzondering van kinderen die daar niet toe in staat zijn – lopend naar het zwembad. De meeste kinderen vinden het zwemmen zo leuk dat ze de wandeling van een klein halfuur er graag voor over hebben.

Een sport actieve school
Sport leeft op De Linde. Naast de wekelijkse gym- en zwemlessen wordt drie keer per jaar een Special Heroes programma, met telkens weer andere sporten, aangeboden. De leerlingen krijgen dan 3 lessen van bijvoorbeeld schaatsen, turnen, judo of tennis. Doel hiervan is dat de kinderen laagdrempelig kennis kunnen maken met verschillende sporten.

De Linde heeft een combinatiefunctionaris in dienst. Zij verkleint de afstand tussen het kind en de sportvereniging. Ze denkt en zoekt mee welke sport/club passend zou kunnen zijn en draagt zo bij aan een zinvolle vrijetijdsbesteding. De combinatiefunctionaris wordt bekostigd door de gemeente en de school. De combinatiefunctionaris geeft de gymlessen op school, maar organiseert ook buitenschoolse sport- en spelactiviteiten. Op woensdagmiddag kunnen de leerlingen meedoen aan SportActief. Op deze manier kunnen kinderen na schooltijd onder leiding van de combinatiefunctionaris en begeleiding van vrijwilligers en studenten allerlei sporten doen. SportActief helpt kinderen om de juiste (sport)vereniging te vinden.

Eén van die verenigingen is de Klup, dit is een G-sport club waar kinderen extra zwemles kunnen krijgen. Ze kunnen hier lid worden als ze ook buiten school om willen zwemmen.

In overleg met de sportverenigingen die ook lesgeven aan G-sporters worden regelmatig sport- en spelactiviteiten georganiseerd. Het doel is om leerlingen te stimuleren om meer te bewegen én een mogelijkheid te bieden zich aan te sluiten bij een vereniging.

Het onderwijs op De Linde
De Linde so biedt passend onderwijs aan alle leerlingen (4 tot 20 jaar) die niet in regulier onderwijs tot hun recht komen. Het gaat hierbij om kinderen met een verstandelijke beperking en om kinderen met een meervoudige beperking. De visie van De Linde sluit aan bij het lesgeven op maat. De Linde is gevestigd in KindCentrumBorgele, waar intensief wordt samengewerkt met de verschillende partners (basisschool, kinderopvang en orthopedagogisch dagcentrum). Op deze manier kunnen ze bij De Linde bijdragen aan de ondersteuning en ontwikkeling van kinderen.

Tips voor (basis)scholen en zwemlesaanbieders
Sinds de afschaffing van het schoolzwemmen bieden steeds minder scholen de mogelijkheid aan leerlingen tot het behalen van een zwemdiploma. Dit praktijkvoorbeeld richt zich op kinderen met een ondersteuningsbehoefte, maar ook in het reguliere onderwijs zijn er mogelijkheden voor samenwerking met lokale partijen. Wil jij het schoolzwemmen in jouw regio weer onder de aandacht brengen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Lees hier het witboek voor scholen, zoek contact met de basisscholen in je regio en bespreek de mogelijkheden met je gemeente.

Bij vragen of behoefte aan sparring kun je natuurlijk ook altijd contact opnemen met de Nationale Raad Zwemveiligheid. Via het thema ‘de rol van scholen’ in het Nationaal Plan Zwemveiligheid of partners uit ons netwerk helpen we je graag verder.

Recente berichten

Meer Nieuws