We hebben 3 hulpmiddelen ontwikkeld voor het omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag in de zwemles. Gedrag is een belangrijk communicatiemiddel en is een actie of reactie op wat er gebeurt in de omgeving.

Gedrag veranderen is heel lastig, zeker in de zwemles. Wél kun je de zwemles zo inrichten dat het kind het moeilijk verstaanbare gedrag zo min mogelijk ‘nodig heeft’.

Hieronder worden de drie hulpmiddelen en hun doel kort uitgelegd.

Informatiekaarten

Iedere kaart geeft informatie over:

• welk gedrag je observeert bij het kind;
• wat de oorzaak van dat gedrag zou kunnen zijn;
• hoe je als zwemonderwijzer specifiek met dat struikelblok aan de slag kunt gaan.

Je kunt de informatiekaarten downloaden aan de linkerkant van deze pagina.

Observatieschema

Basisregel 1 van omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag is: ‘neem het gedrag serieus’.

Dit schema helpt je vinden welke onderdelen/factoren in een situatie het moeilijk verstaanbare gedrag oproepen. Met die kennis kun je het kind beter begrijpen en de zwemles zo inrichten dat het kind het moeilijk verstaanbare gedrag niet meer nodig heeft.

Daarnaast is het schema ook goed te gebruiken om uit te zoeken in welke situaties het kind juist gewenst gedrag vertoont. Vergelijk de kenmerken uit de gewenste en lastige situaties eens met elkaar! Wat valt je op?

Heb je de overeenkomsten gevonden, dan kun je de situatie aanpassen (en het gedrag voorkomen) met behulp van de handelingskaart en de struikelblokkaarten. Focus je dan op één onderdeel/factor van de situatie. Geef het kind een aantal weken de tijd om te reageren op en te wennen aan de aanpassing. Je zal niet per direct een verandering merken. Het kind moet ook even wennen aan de nieuwe situatie. 

Zie je na een aantal weken geen effect? Focus je dan op een ander punt.

Handelingskaart

Dit schema geeft snelle tips hoe je kunt handelen als een kind moeilijk verstaanbaar gedrag vertoont. De tips zijn er op gericht het kind op een positieve manier te motiveren weer goed aan het werk te gaan.

Blijft het lastige gedrag vaker terugkomen? Gebruik dan de andere hulpmiddelen om het moeilijk verstaanbare gedrag beter te begrijpen en te verminderen.

Om de volgende keer beter voorbereid te zijn op het moeilijk verstaanbare gedrag, kun je de informatiekaarten gebruiken. Onder het kopje ‘wat kun je er aan doen’ staat informatie om de aanpak uit het handelingsschema specifieker toe te passen voor het struikelblok.

Het kopje ‘mogelijke oorzaken’ kun je samen met het observatieschema gebruiken om  het moeilijk verstaanbare gedrag te begrijpen.

Door alle drie de hulpmiddelen te gebruiken heb je de beste mogelijkheden om de zwemles en jouw handelen zo aan te passen dat er de meeste kans is op positieve leerervaringen voor het kind.

Wordt het moeilijk verstaanbare gedrag na een aantal weken nog steeds vertoond? Kijk dan welke overeenkomsten/factoren die het moeilijk verstaanbare gedrag oproepen je (nog meer) kan vinden met behulp van het observatieschema. Probeer telkens één aspect in een situatie te veranderen en geef het kind de tijd om aan de veranderde situatie te wennen.

Verandert het moeilijk verstaanbare gedrag niet? Blijf dan deze aanpak herhalen totdat het moeilijk verstaanbare gedrag verminderd.

Vraag ook zeker je collega’s om te helpen. Twee zien meer dan één!

De hulpmiddelen zijn allemaal te downloaden in PDF, zodat je ze uit kunt printen en mee kunt nemen het zwembad in.